Leopard 2A6 gevechtstank

De Leopard 2A6 is een zware gevechtstank bedoeld om bij een aanval, vertraging of verdediging overwicht te creëren op het slagveld. Dit 60 ton wegende gevaarte is het krachtigste wapensysteem van de landmacht en de opvolger van de Leopard 1. Dankzij de samenwerking met Duitsland in het 414 Tankbataljon kan de 43 Gemechaniseerde Brigade 18 tanks gebruiken vanuit een gemeenschappelijke pool.

De tank is zwaar gepantserd en heeft een 120mm kanon. In combinatie met hoogwaardige munitie kan de tank hiermee met grote precisie vijandelijke (pantser)voertuigen bestrijden tot op ruim 4 kilometer. Dankzij zijn gestabiliseerde kanon en richtmiddelen kan rijdend worden gevuurd.

 Specificaties

• Lengte: 10,97 meter (inclusief schietbuis)
• Breedte: 3,76 meter
• Hoogte: 3,03 meter
• Gewicht: 59.900 kilo (gevechtsklaar)
• Motor: 46 liter diesel V12 biturbo, 1.100 kilowatt
• Snelheid: 68 kilometer (op de weg)
• Actieradius: 340 kilometer (openbare weg), 220 (terrein)
• Waden: 1,20 meter (waden), 2,25 (diepwaden)
• Opstapvermogen: 1,10 meter
• Overschrijdingsvermogen: 3,00 meter
• Bemanning: 4 (commandant, bestuurder, schutter, lader)
• Bewapening:
  • 120mm-kanon L55;
  • 1 torendakmitrailleur 7,62mm-middelzware mitrailleur (de Duitse MG-3);
  • 1 coaxiale 7,62mm-middelzware mitrailleur (de Duits MG-3), deze beweegt evenwijdig aan het kanon en wordt onder meer gebruikt tegen ongepantserde doelen tot 1.000 meter;
  • 16 rookbuslanceerinrichtingen (8 aan elke kant).
• in gebruik bij: de Koninklijke Landmacht (eerste Leopard 2A4: juni 1981)

Sensoren en systemen

De Leopard 2A6 combineert brute slagkracht met een groot incasseringsvermogen, grote mobiliteit en krachtige sensoren. Hij beschikt over:

• richt- en waarnemingsperiscoop PERI R17-A2 voor de tankcommandant voor het:
  • 360 graden rondom waarnemen, ook bij slecht zicht met het TIM-warmtebeeldsysteem;
  • registreren, identificeren en gericht vuren;
  • het gevecht te leiden.
• schuttersrichtsysteem met EMES-hoofdrichtkijker inclusief WBG-warmtebeeldsysteem en laserafstandmeter voor het:
  • waarnemen, opsporen en identificeren (ook bij slecht zicht);
  • richten en afvuren van de boordwapens;
  • bepalen van afstanden.
• achteruitrijcamera 
• navigatiesysteem met geïntegreerd GPS (global positioning system) voor koers, snelheid en positie

Bescherming

De Leopard is zwaar gepantserd door hoogwaardig pantserstaal in combinatie met andere materialen, die in lagen achter elkaar zijn geplaatst (schotlamellenpantsering).

Andere beschermingsmaatregelen:

• NBC-installatie (nucleair, biologisch, chemisch) beschermt de bemanning tegen dergelijke aanvallen en maakt het rijden door besmet terrein mogelijk;
• een brandwaarschuwingsinstallatie en een snel in werking tredende blusinstallatie voor het motorcompartiment;
• een speciale constructie van de rompbodem tegen antitankmijnen;
• de schuine stand van de stalen pantserplaten aan de voorzijde verminderen de impact van inkomende projectielen;
• de munitiebunker is zo gemaakt dat bij een explosie de druk naar boven kan ontsnappen;
• de binnenzijde van de toren is bekleed met speciale platen die de bemanning extra beveiligen tegen scherfwerking.

Bezuinigen en afscheid nemen

Op het hoogtepunt van de Koude Oorlog, had Nederland bijna 1.000 tanks. Zij vormden de ruggengraat van de krijgsmacht. Met het vallen van de Berlijnse Muur en het daaropvolgende uiteenvallen van de Sovjet-Unie en het Warschaupact verviel de belangrijkste dreiging en bezuinigingen op Defensie deden de rest. Het aantal tanks nam snel af. 

In 2010 had Nederland nog 116 Leopard 2-gevechtstanks van het model Leopard 2A4, waarvan er 60 nog in gebruik waren. De overige waren opgeslagen. Door een nieuwe bezuinigingsronde werd in april 2011 het einde van de laatste 2 tankbataljons aangekondigd.  Slechts enkele weken later, op 18 mei 2011, klonk het laatste schot van een Nederlandse Leopard-tank op militair schietterrein Bergen-Hohne in Duitsland.

Opnieuw tanks

En dan, een kleine 5 jaar was de Europese veiligheidssituatie en de financiële situatie drastisch veranderd (en we wisten nog geeneens van de ontwikkelingen in Oekraine in 2022). Voor het eerst in decennia werd Defensie versterkt. Technologische of doctrine-ontwikkelingen hebben de gevechtstank nog niet overbodig gemaakt. Robuuste aanwezigheid op de grond is nog steeds essentieel en manoeuvrevormen als de doorbreking en de omtrekking kunnen nog altijd doorslaggevend zijn. Beide zijn niet mogelijk zonder de gevechtstank. Het gevolg: op Prinsjesdag 2015 wordt de terugkeer bekendgemaakt van de tank in de Nederlandse gelederen. 

Duits/Nederlandse samenwerking

Het Opleidings-, Trainings-, en Kennisbehoudpeloton Tankoptreden (OTK-peloton) ziet per 1 januari 2016 officieel het levenslicht, onofficieel is de eenheid begin 2015 al actief. Het peloton vormt de opmaat tot een Duits/Nederlandse Panzer Kompanie. Vanaf 2019 moeten Duitsland en Nederland over deze volledig geïntegreerde  gevechtseenheid beschikken. De Kompagnie gaat deel uitmaken van het Duitse Panzerbataillion 414. En 43 Mechbrig wordt toegevoegd aan de 1^e Duitse Panzerdivision. 

Sinds 2018 is het 4^e Eskadron binnen het 414 Tankbataljon (4./PzBtl 414) operationeel. Ze hebben de beschikking gekregen over de Leopard 2A6M A2. De 2A6M beschikt ten opzichte van zijn voorganger over onder andere een zwaardere bepantsering Met de A2-modificatie is er een Nederlands radiosysteem ingebouwd en een Nederlands ‘Battle Management Systeem’. In 2020 kregen de Leopard-tanks de A3-modificatie. Hiermee wordt onder andere het wapensysteem verbeterd waardoor er ook nieuwe vormen van tankmunitie verschoten kunnen worden.

Eigen aankoop?

In een debat in de Tweede Kamer heeft Van der Maat op 28 juni 2023 toegegeven dat zijn ministerie bezig is met de aanschaf van Leopard-tanks voor de Nederlandse krijgsmacht. „Wij doen ons huiswerk over de volle breedte”, zegt de staatssecretaris in reactie op vragen van VVD en SGP. „Ja, we zijn in gesprek. Ja, we zijn van alles aan het uitwerken”, bevestigt Van der Maat.

In de Duitse politiek is in november 2023 de internationale samenwerking hierin toegegeven. De Bondsrepubliek Duitsland is blijkbaar in gesprek met Tsjechië, Litouwen, Zweden en Nederland over de aanschaf van Leopard 2 A8 gevechtstanks uit de onlangs gesloten raamovereenkomst van de Bundeswehr.

Meer tank-foto’s?

Voor de pagina met foto’s van alle Leopard-tankvarianten op de website kan je HIER klikken.
De pagina met alle foto’s van de 2A6-variant vind je HIER.