Strategisch niveau

« Back to Glossary Index

Niveaus van militair optreden

Er zijn drie niveaus van militair optreden (levels of warfare). Deze driedeling helpt een helder onderscheid te maken tussen de doelstellingen van de politiek, de krijgsmacht en de feitelijke missie die wordt uitgevoerd.

De drie niveaus van militair optreden zijn: strategisch, operationeel en tactisch. De niveaus zijn niet gebonden aan commando- of organisatieniveaus. Elke niveau vormt een schakel in het militair optreden. De activiteiten en producten die binnen elk niveau worden uitgevoerd, vormen een essentieel onderdeel van de totale militaire operatie.

De toenemende complexiteit van militaire operaties onderstreept het belang van de rol van de drie niveaus van militair optreden. Een gebrekkige invulling van de militaire operatie op één van de niveaus heeft onontkoombaar gevolgen voor de andere niveaus.

Strategisch niveau

Het strategisch niveau is het niveau waarop een land of een groep van landen nationale of multinationale veiligheidsdoelstellingen bepaalt en nationale, met inbegrip van militaire, machtsmiddelen inzet om deze te verwezenlijken. Het weerspiegelt het nationale, politieke doel en de wil om dit te vervullen. Vanuit militair oogpunt bestaat dit niveau uit twee elementen:

  • Het politiek-strategisch niveau dat verantwoordelijk is voor de gecoördineerde, systematische ontwikkeling en aanwending van alle machtsmiddelen (grand strategy) van een staat, een bondgenootschap of een coalitie. De grand strategy definieert de politiek gewenste eindsituatie. Het opstellen ervan is daarom de exclusieve verantwoordelijkheid van de regering danwel de regeringen van lidstaten van een verbond.
  • Het militair-strategisch niveau dat verantwoordelijk is voor de gecoördineerde, systematische ontwikkeling en aanwending van de militaire machtsmiddelen van een staat, bondgenootschap of coalitie om de militaire elementen van de doelstellingen van de grand strategy te bereiken. Het militair-strategisch niveau is nauw betrokken bij de grand strategy. In overleg met relevante actoren van andere ministeries formuleert de militair-strategische autoriteit in haar strategische richtlijnen (strategic guidance/directive) een algemeen mission statement op basis van de militair-strategische doelstellingen. Vervolgens wijst dit niveau middelen toe en stelt eventueel beperkingen vast voor de inzet ervan, zonder zich in detail met de uitvoering te bemoeien.

Andere niveaus

Naast het strategische niveau kennen we het Operationeel niveau en het Tactisch niveau. Tot slot is er het Technisch niveau.

Verbanden tussen de niveaus

Geen enkel niveau van optreden dient geïsoleerd te worden bekeken. Operaties en activiteiten geven in het algemeen vorm aan de uitkomst op operationeel niveau, maar ze worden slechts relevant in het grotere kader van het campaign plan. De campaign krijgt op zijn beurt alleen betekenis in de strategische context. Successen op het tactisch niveau vertalen zich niet automatisch in een strategisch succes. Dit omdat mogelijkerwijs diverse tactische successen pas samen leiden tot succes op operationeel niveau en diverse successen op operationeel niveau pas leiden tot succes op militair-strategisch niveau.

Samenhang en toegenomen interactie

Samenhang en interactie niveaus
Samenhang en interactie niveaus.
Bron: Doctrine Landoperaties

Militaire eenheden hebben meestal te maken met meerdere niveaus. De militaire eenheid die activiteiten ontplooit op het tactische niveau, heeft direct te maken met het technische niveau. Anderzijds kan dezelfde eenheid ook op het operationele niveau actief zijn om goed invulling te kunnen geven aan de activiteiten op tactisch en technisch niveau. Er is immers geen directe koppeling tussen organisatieniveaus en niveaus van militair optreden.

De interactie tussen de diverse niveaus neemt in hedendaagse missie toe in omvang en tempo. Dit betekent ook dat op alle niveaus sneller handelen geboden is om te voorkomen dat men achterloopt op nieuwe ontwikkelingen en het initiatief kwijtraakt. Door deze toegenomen interactie tussen de niveaus van militair optreden hebben commandanten nagenoeg voortdurend te maken met meerdere niveaus van levels of warfare.

Door goed begrip te hebben van de situatie op andere niveaus kunnen commandanten snel inspelen op nieuwe ontwikkelingen of een bijdrage leveren aan het adequaat reageren op de ontvangen informatie

 

[Bron: Doctrine Publicatie 3.2: Landoperaties]

« Terug naar de Woordenlijst