Aalmoezenier
Duits: Almoner.
Engels: chaplain.
Frans: aumônier
Synoniem: pasto(or)
Afgekort: aal
Katholiek geestelijke.
Van het Middeleeuws Latijn: “eleemosynarius”: een geestelijke die de aalmoezen (“liefdesgiften”) beheerde of verdeelde dan wel toezicht hield op het armbestuur in de steden. Tegenwoordig is de naam ‘aalmoezenier’ beperkt tot de geestelijke verzorgers van bepaalde maatschappelijke groepen, zoals gevangenen en militairen.
De aalmoezenier is de Geestelijk Verzorger (GV’er) die binnen de krijgsmacht is belast met de zielzorg van de rooms-katholieke militairen.
Na de Reformatie in de 16e eeuw namen protestantse vorsten de aalmoezenier – onder de toenmalige benaming ‘capellanus’ (waarin ‘kapelaan’ kan worden herkend) – in dienst om het personeel “geestelijk overeind te houden”. Na de kerkelijke hervormingen in de 17e eeuw trok de capellanus als veldprediker mee met de legertros (het logistieke deel van het leger), samen met bijvoorbeeld de marketentster en de uitvaartondernemer. De geestelijke verzorging verwierf zich in WO I een vaste plaats in de krijgsmacht, onder andere door het bijstaan van stervende of gewonde militairen.
De rooms-katholieke priester/veldprediker treedt binnen de Defensieorganisatie – evenzeer als de dominee, humanistisch raadsman, pandit en rabbijn dit doen voor respectievelijk protestanten, humanisten, hindoes en joden – op als geestelijk leidsman.
De aalmoezenier en zijn collega-geestelijken voorzien niet alleen tijdens operationele inzet 24/7 in geestelijke hulpverlening, ook nemen ze op militaire complexen en ten behoeve van de troepen te velde het pastoraat op zich.
Op het baretembleem van de aalmoezenier prijkt een kruis met daaromheen de tekst “In Hoc Signo Vinces” (“In dit teken zult gij overwinnen”). De woorden zijn van de Romeinse keizer Constantijn de Grote, die op 28 oktober 312 Maxentius in de Slag bij de Milvische Brug bij Rome versloeg. Voorafgaand aan de veldslag zag Constantijn in een visioen aan de hemel een vlammend kruis met die woorden als onderschrift. Na zijn overwinning bekeerde Constantijn zich tot het christendom.
[Tekst: boekje-pienter.nl]
« Terug naar de Woordenlijst