DefensieFotografie

Landmacht, Luchtmacht en Marine in beeld

Kantine op Kamp Nieuw-Milligen
Martin BosNieuws

Kamp Nieuw-Milligen – een parel op de Veluwe

MartinB

De laatste reportage van 2022 gaat over Kamp Nieuw-Milligen (KNM). Een oud kazernecomplex dat in de komende jaren fors verbouwd gaat worden. DefensieFotografie kreeg de laatste kans om alles te fotograferen. Het complex toont minimaal 50 jaar militaire architectuur. Geen gebouw is gelijk en het complex is daarmee heel uniek: een parel op de Veluwe.

Snelle gegevens

Adres: Meervelderweg 19, 3888 NH Uddel
Coördinaten: 52°13’22.4″N 5°46’03.9″O (52.222880, 5.767748)
Soort complex: Kazerne
Objectcode: 33A01
Perceelgrootte: 97,1 ha

Locatie Kamp Nieuw-Milligen

Kaarten en luchtfoto’s van het Kamp Nieuw-Milligen. Inclusief het deel van AOCS NM.

Plattegrond en gebouwnummers Kamp Nieuw-Milligen
Kamp Nieuw-Milligen – Plattegrond en gebouwnummers

Oorspronkelijk gebruik

Kamp Nieuw-Milligen is een Nederlandse legerplaats gelegen tussen Oud-Milligen en Nieuw-Milligen. Op 21 augustus 1860 stelde koning Willem III het Remonte Depôt officieel ter beschikking aan het Eerste regiment Infanterie uit Grave. Het regiment bestond uit soldaten, manegewagens, paarden, personeel en geschutstukken. Op het nieuwe kamp trainde men de paarden voor hun taken. Er was een paardenziekenbarak, Lombok genaamd. En men bouwde een hospitaal op het terrein.

Barakken Kamp Nieuw-Milligen 1900
Barakken Kamp Milligen 1900
Bron: NIMH

In de Eerste Wereldoorlog was het een mobilisatiekamp. Hierna werd het ontruimd. In 1919 werd een deel van de door Duitsland vrijgelaten krijgsgevangenen hier opgevangen in afwachting van hun repatriëring. Zo kwamen hier Fransen en Serviërs terecht. Van deze laatsten overleden 29 aan de gevolgen van de Spaanse griep in het hospitaal. Voor hen werd een monument opgericht op de Nederlands-hervormde begraafplaats van Garderen.

In de jaren 1920 en ’30 was er aan de westkant naast het kamp een vliegterrein aangelegd voor eventuele uitwijkmanoeuvres bij problemen onderweg naar de Harskamp. Veelal werd dit terrein gebruikt voor vliegtuigen van de Luchtvaartafdeling (LVA) die ordonnansdiensten verrichten. De landingsplaats was zelfs al in die tijd officieel gepubliceerd in de AIP (Aeronautical Information Publication) Netherlands van 1930.

Jaren 40 en 50

Drijven paarden
Drijven paarden op KNM in 1936
Bron: NIMH

Gedurende de bezetting stond het depot tot augustus 1940 leeg en werd in het hospitaalgebouw de opleidingsschool van de Koninklijke Marechaussee gevestigd. Enkele maanden later werd het kamp door de Duitsers gevorderd voor hun paarden. Veel inwoners van Uddel werden tewerkgesteld in kamp Nieuw-Milligen. Na de bevrijding van Apeldoorn kwam het op 17 april 1945 tot een slag tussen de Canadese troepen en de nog in het kamp achtergebleven Duitse parachutisten. Aan beide zijden vielen slachtoffers.

In februari 1950 vond een troepenverplaatsing van de kwartiermakers van de LVA met het personeel voor het “Navigatie Station Veluwe” (NSV) plaats in konvooi. De radarantennes plaatste men op half ingegraven bunkers geplaatst. Deze plek waar deze radars stonden heeft daardoor de naam Convooi gekregen. In 1952 werd het oude hospitaalgebouw dat in verval was geraakt weer voor gebruik gereed gemaakt en er worden barakken bijgebouwd.

Radarbol AOCS
De beschermingsbol van de Thomson Ares Medium Power Radar (MPR) van het AOCS in Nieuw-Milligen
Bron: NIMH

AOCS NM

Vanaf 1953 werd het westelijke deel van het kamp geleidelijk steeds verder in gebruik genomen. In 1957 werd op het Convooi de eerste bunker in gebruik genomen, waarmee het een luchtmachtonderdeel is geworden, het Navigatie Station Veluwe. Door de komst in 1958 van de gevechtsleiding, het Sector Operations Centre (SOC) vanuit Driebergen, ontstond SOC/CRC, het huidige 710 Squadron. In 1964 werd vanuit Hilversum de luchtverkeersleiding, het Military Air Traffic Control Centre (MilATCC) toegevoegd, het huidige 711 Squadron. Met het vervallen van de SOC-taak veranderde de naam van het onderdeel in CRC/MilATCC Midden jaren ’90 kreeg het onderdeel haar huidige naam: Air Operations Control Station Nieuw Milligen, afgekort als AOCS NM. Het objectnummer van dit complex is 32F02.

Koude oorlog

Het oostelijke deel (en het onderwerp van deze reportage) is al decennia in gebruik door de Koninklijke Landmacht en de Koninklijke Marechaussee als werkplaats en voertuigpool.
In 1985 waren in de kazerne de volgende eenheden gestationeerd:

  • Eerste Legerkorps (1 Lk)
    • 12 Pantserinfanteriebrigade
      • 12 Herstelcompagnie
  • Legerkorps Logistiek Commando (LLC)
    • 101 Materieelverzorgingsbataljon
      • Staf en stafdetachement 101 Materieelverzorgingsbataljon
    • 109 Materieelverzorgingsbataljon
      • 590 Ballistisch Technische Adviesploeg
    • 111 Legerkorpsverzorgingsbataljon
      • 106 Bergingscompagnie
  • Provinciaal Militair Commando/Garnizoenscommando Gelderland (PMC/GC GLD)
    • Kazernecommando Kamp Nieuw-Milligen
  • Nationaal Logistiek Commando (NLC)
    • 570 Herstelwerkplaats

In 1986 noemde Tweede Kamerlid Sari van Heemskerk de situatie op de kazerne ‘heel deprimerend’. Ze bracht daar een onverwacht bezoek aan de 12 Herstel Compagnie en noemt ‘Grote slaapzalen zonder enige privacy. afgetrapte meubelen, gaten in het zeil. Zelfs geen lakens op de bedden. Ja, echt onleefbaar’. Een woordvoerder van Defensie bevestigde het beeld en zei dat de kazerne in 1987 gerenoveerd zou worden.

In 1993 is de kazerne de thuisplaats van 770 Verzorgingscommando. Zowel de staf als het centraal magazijn zijn er gevestigd.

Sluiting?

Twee keer was er sprake van het complex op te heffen. De eerste keer was bij de herstructurering van de krijgsmacht in 1994. De tweede keer was rond 2015 en na de sloop zou het terrein teruggegeven worden aan de natuur. In 2017 besloot Defensie echter het terrein te houden.

Het terrein is tegenwoordig (2023) ook gebruikt voor de verkoop van overtollige voertuigen van Defensie.

Nieuwbouw

Een groot deel van het complex wordt na 2022 gesloopt. Een paar bijzondere gebouwen en monumenten blijven bewaard. Er komt een nieuwe kazerne die volgens de nieuwste eisen en inzichten wordt gebouwd. De kazerne wordt dan (rond 2028) in gebruik genomen door onderdelen van de Koninklijke Marine: de operationele eenheden van het Korps Mariniers uit Doorn en NLMARSOF. Deze laatste zijn de Netherlands Maritime Special Operations Forces.

In september 2022 mochten de inwoners uit de regio alvast wennen aan de komst van de Mariniers. Er was een kleine open dag op de kazerne. Zie onze reportage ‘Meet the Marines‘.

Vertraging tot 2030

Update 11 mei 2023: De bouw van de nieuwe kazerne in Nieuw Milligen vertraagt vanwege stikstof-/natuurproblemen en extra behoeften vanuit de Defensienota 2022. Het doel blijft een nieuwe toekomstbestendige kazerne te bouwen voor de marinierseenheden, inclusief de Netherlands Maritime Special Operations Forces (NLMARSOF). De aankondiging aan de markt wordt uitgesteld tot eind 2023. Het gunningsvoorstel en de D-brief naar de Tweede Kamer worden verwacht in het voorjaar van 2026. De nieuwe kazerne zal in gebruik worden genomen in het voorjaar van 2030, waardoor de Van Braam Houckgeestkazerne in Doorn vrijkomt in het najaar van 2030.

Update 7 december 2023: De bouw van de nieuwe marinierskazerne in Nieuw-Milligen loopt vertraging op. Dat komt omdat er sprake is van te hoge zogeheten stikstofdepositie, oftewel het neerslaan van stikstof op de bodem. De geplande aanbesteding van 12 december 2023 kan daarom niet van start. Defensie heeft voor de gereedstellingsactiviteiten op de nieuwe kazerne meer stikstofruimte nodig. Er moeten nu procedures worden doorlopen om dit vergund te krijgen. Defensie is in gesprek met de provincie Gelderland en de gemeente Apeldoorn over een oplossing.

Vlak voor de sloop

Met de foto’s hierna krijg je een korte indruk van de kazerne zoals deze in oktober 2022 was.

Naar de andere pagina’s over Kamp Nieuw-Milligen <<<<

Ten behoeve van de geschiedschrijving zijn er een zestal pagina’s waarop je detailinformatie over het complex vindt. Per gebouw een foto en voor zover bekend ook het gebruik. Het complex is opgedeeld in zones zodat de omvang van de pagina’s beheerst blijft.
Klik op de link om verder te gaan. Onder aan elke pagina vind je ook weer deze links om door te kunnen klikken.

Bronnen

Meer informatie


Laatste aanpassing: 7 december 2023

HELP MEE! Met het onderzoek naar de MOB-complexen zoek ik soms een speld in een hooiberg. Die informatie is daarom soms summier en kan zelf (ondanks de zorgvuldigheid) onjuist zijn. Dus: heb je informatie over een complex? Omdat je er bijvoorbeeld vroeger gewerkt hebt? Omdat je er in je diensttijd geplaatst was? Of omdat je het graag wilt delen? Stuur je informatie dan alsjeblieft naar [email protected]. Bedankt.

Je zou ook interesse kunnen hebben in

Jongen met Colt

Meet the Marines

MartinB