Martin BosOefeningen

Actie op de Edese Heide

Vandaag (23 januari 2019) was de het heidegebied bij Ede het toneel van een grote helikopteroefening. Het heidegebied, dat ook bekend is als GLV IV, ligt dicht bij de vliegbasis Deelen en bij Schaarsbergen en is daarmee een ideaal gebied voor oefeningen.

Oefeningen Black Cat en Slingery

Laagvliegen

Black Cat is de naam van de oefening waarvoor deze weken gevlogen wordt. Het DHC, de Koninklijke Landmacht en de Duitse Division Schnelle Kräfte doen er aan mee. Oefenthema is het laagvligen. Dit laagvliegen is essentieel voor de piloten.  Door te vliegen op lage hoogtes kunnen de vliegers het terrein gebruiken om zich te verstoppen. In de onderstaande video geeft Defensie zelf uitleg over de noodzaak van het laagvliegen.

De nadruk vandaag ligt in het vervoeren van vracht onder het toestel, met ‘slings’. Slingery dus. Of een ‘multi-ship-multi-type-training’ zoals anderen het noemen. Deze opzet met meer helikopters, meerdere types én meerdere nationaliteiten is veel efficiënter dan vele keren klein trainen met slechts 1 of 2 heli’s. Het personeel van 11 Bevoorradingscompagnie is al een hele week bezig met het ‘riggen’ van de ladingen die vervoerd moeten worden.

Pathfinders

Op de grond, in het landingsgebied, wordt de landing voorbereid door de pathfinders van 11 LMB. Al uren van tevoren zijn ze druk bezig met het verkennen van het terrein en het bepalen van de landingsplaatsen. De meest veilige aanvlieg- en vertrekroute wordt vastgesteld.

Ze komen?

Gereedmaken mortier
Gereed maken van mortier voor transport door de lucht.
Foto: 11 BEVO

Heel Nederland is bedekt onder een dunne laag sneeuw. Mooi op de heide en tijdens het landen van de helikopters. Een grote groep van spotters en belangstellenden heeft zich op de hei verzameld voor dit moment.
Even was het spannend. De helikopters vertrekken vanaf de Vliegbasis Gilze-Rijen en daar ligt nog volop ijs op het platform. Voor de heli’s geen probleem om op te stijgen of te landen, rondvliegende ijsbrokken wil je niet. Een uur later komt het verlossende bericht: airborne.

Eerst worden op de vliegbasis Deelen de ladingen opgepikt. Daarna vliegen de helikopters in groepjes van drie door naar GLV IV. De piloten worden door de Pathfinders met de radio naar hun landingsplaats gepraat. En terwijl de helikopters vlak boven de grond vliegen wordt de sneeuw met kracht omhoog geblazen. Of de piloten het ervaren als een echte ‘white out’ durf ik niet te zeggen. Zoveel sneeuw was het niet.
Heel behoedzaam worden de ladingen op de grond gezet. Een stalen container, voertuigen, munitiecontainers en een 120mm mortier.

VeVa Zadkine Rotterdam

Hoe stap je in een helikopter? Hoe verlaat je een helikopter? Daarvoor kent Defensie de Basis Helikopter Training. De VeVa-studenten van MBO Zadkine hebben een deel in hun opleiding gehad en mogen het vandaag in de praktijk oefenen.
Nadat de helikopters hun lading op de grond gezet hebben, landen ze even. Onder toezicht van de instructeurs van de School Luchtmobiel stappen de leerlingen in voor hun eerste luchtdoop. De vlucht van 10 minuten geef een mooi beeld van ‘Werken bij Defensie’.

En dan is het woord weer aan de Pathfinders als luchtverkeersleiding. De helikopters stijgen op en vliegen terug naar Deelen. De volgende wave hangt alweer in de lucht.

Is het het verstoren waard?

Spottersplaatsen GLV IV tijdens Black Cat

In maart 2018 schreven we een artikel over het verstoren van de omscholingsoefening op de hei bij Oirschot. Helaas, ook tijdens deze oefening ging een aantal mensen de mist in. Omdat er een kans is dat ze hier meelezen doen we ook nog even een stichtelijk woord voor deze groep. Ook hier trouwens de 80-20 regel. De meerderheid hield zich gewoon aan de regels.

De heide is voor burgers opengesteld op voorwaarde dat je oefeningen niet verstoord. Een grote groep belangstellenden, spotters en bewoners uit Ede was op de oefening afgekomen en werd door de Sectie Communicatie naar de ‘weg A’ (zie de afbeelding) gestuurd. Met uitzicht op de het landingsgebied / landingszone. Met de nadrukkelijke opdracht niet in de aanvlieg- en vertrekroute te gaan staan. Sommige spotters wilden naar plek B. Initieel niet de bedoeling maar gehonoreerd door Sie Comm.
De instructie: blijven staan op je plek. Niet gaan lopen en niet de hei op. Blijf uit de vliegroute want zodra er mensen lopen, breken de de piloten hun procedures af.

En daar ging het dus met een aantal mensen volledig mis. Lopen naar de plaatsen die met de rode X op de afbeelding zijn aangegeven. Het zorgde ervoor dat de Pathfinders hun handen vol hadden. Een aanwezige officier durf ik hier niet te quoten maar zijn opmerkingen lieten weinig aan de verbeelding over.

Dringend verzoek voor de heidebezoekers: hou je aan de regels van een oefenterrein!