Ons groenste mobilisatiecomplex

Sinds 2015 is het mobilisatiecomplex Veldhuizen in handen van burgers. Zij hebben het gebied in een aantal jaren omgevormd tot een succesvol bedrijvenpark. En ze hebben het getransformeerd in een groen bedrijventerrein volgens de twee definities die wij als groen kennen: milieubewust én militair bewust. Hoe? Dat lees je hier.

MOB Veldhuizen

Tijdens het historisch onderzoek naar de MOB-complexen kwamen we bij het magazijncomplex Veldhuizen. Ten zuiden van Apeldoorn heeft Defensie 18 opslagloodsen en de nodige bijgebouwen neergezet. Het zwaartepunt van de loods bestond uit opslag en een tankwerkplaats. Op de pagina van het complex vind je meer informatie over deze periode.

In particuliere handen

In 2011 heeft Defensie het complex Veldhuizen afgestoten. En in 2015 is het complex Veldhuizen verkocht aan OG Kwadraat BV (van Oorspronk en Goudkuil) uit Eerbeek.
Deze overdracht naar de burgermaatschappij lijkt relatief laat wanneer je bekijkt dat de meeste mobilisatiecomplexen eind jaren 90 al verkocht werden. En dat is misschien is het maar goed ook want in de jaren 90 was er nauwelijks oog voor het behouden van militair erfgoed en is er veel gesloopt (door de overheid, nieuwe eigenaren en door krakers). Op foto’s uit 2015 (collectie Max van Oorspronk) kan je goed zien dat het terrein overwoekert begon te raken.

Sinds enige jaren zijn Veldhuizen en het MOB-complex Zwijnsbergen in het bezit van Zesruit BV. De leiding van Zesruit is in handen van de broers Max van Oorspronk en Job van Oorspronk (zonen van Hans van Oorspronk van de eerdergenoemde OG Kwadraat).

Max van Oorspronk (links op de foto) is de beheerder van dit complex en het MOB-complex Zwijnsbergen.

Het magazijncomplex is sinds het in particuliere handen is, omgetoverd tot een succesvol bedrijvenpark. In de loodsen vind je verschillende bedrijven en organisaties. De grootste huurders zijn het Rode Kruis en de brandweer Noord- en Oost-Gelderland die complete huren. Daarnaast zijn er veel (vaak lokale) bedrijven die kleinere units (van één of twee deuren) in gebruik hebben. In totaal zijn er 50 huurders en werken er 120 mensen.

Milieu groen

Het is de bedoeling van de eigenaren om van het bedrijventerrein het groenste bedrijventerrein van Nederland te maken. Waarbij ‘groen’ in deze context slaat op de natuur en op het milieu.

In 2015 was het terrein al geruime tijd door Defensie ongebruikt. De natuur eiste haar plek terug en overwoekerde het terrein. Om de kunnen starten moesten naast de overwoekeringen ook verborgen resten verwijderd worden. Max van Oorspronk: “We trokken aan draad van de oude omheining en er bleek 100 meter hekwerk en prikkeldraad onder de struiken te liggen”.
Ook bleek er van de blusvijver weinig meer over. Deze is opnieuw uitgegraven en is nu een poel in het bos.

Jachtopzichter en ecoloog

Veldhuizen is een van de weinige Nederlandse bedrijventerreinen met een eigen jachtopziener. Deze ondersteunt bij het beheer van het wild op het terrein. Want op het terrein huizen er (bijvoorbeeld) drie reeën. Midden op het terrein hebben ze hun leger en overdag scharrelen ze regelmatig langs de loodsen (of zie je ze dagenlang niet). De reeën zitten niet opgesloten. Via gaten in de hekken (die er speciaal voor hen zijn gemaakt) kunnen ze vrij bewegen naar de weilanden en het bos in de omgeving.

Jaarlijks wordt een ecoloog advies gevraagd voor de beste vervolgstappen die men in de ontwikkeling van het terrein kan zetten. Een goed voorbeeld hiervan is de inzet van koolmezen voor de bestrijding van de eikenprocessierups. Opzuigen is duur, chemische bestrijdingsmiddelen zijn ‘not done’. Over het gehele terrein zijn er daarom 40 nestkasten opgehangen voor de koolmees, de natuurlijke vijand van de rups.

Militair groen

Een andere betekenis van het woord ‘groen’ is gerelateerd aan Defensie. En ook hier is Veldhuizen een groen bedrijventerrein. De militaire historie komt tot uiting in het huidige bedrijventerrein en wordt gekoesterd.

Max: “Met een voormalig Defensie-complex in beheer wordt je steeds meer bewust van de militaire historie”. Zijn auto voor het dagelijkse vervoer is een Puch Geländewagen (een licentiebouw van de MB die ook binnen Defensie gebruikt wordt). Voor het grotere werk beschikt hij zelfs over een YA-4440 (de voorganger van de YA-4442).

Op het terrein vind je nog de oude stickers met interne telefoonnummers, olieafscheiders, een instructiebord, telefoonkasten inclusief (niet meer werkende) telefoons of een oven. Deze laatste was onder andere voor het vernietigen van documenten.

Nog groener

Recent heeft Zesruit een nieuw voorstel ingediend bij de gemeente. Met een verzoek om het bestemmingsplan te wijzigen naar ‘een kleinschalig bedrijventerrein gericht op opslag, ambachtelijk maakindustrie, maatschappelijke dienstverlening (sociale werkplaat / leerbedrijf) en opleidings- en trainingsdoeleinden’. Deze nieuwe bestemming beschrijft perfect wat er nu al op het terrein gebeurd.
In het voorstel staat verder dat de natuurontwikkeling verder wordt gestimuleerd. Concreet betekent dit dat (onder andere) de blusvijver verder wordt aangepast, de inheemse boomsoorten worden gestimuleerd, er inheemse bloemenmengsels worden ingezaaid en de Japanse Duizendknoop wordt bestreden. Het plan sluit aan op de landschapsontwikkeling van gemeente en provincie in de regio.
Tot slot wordt het terrein zelfvoorzienend gemaakt in de elektriciteitsbehoefte door zonnepanelen op de daken te plaatsen.

Het beste nieuws (volgens DefensieFotografie) is dat men het complex in stand wil houden. Het voorstel gaat ervan uit dat er geen ruimtelijke ontwikkeling is, dus geen nieuwbouw en grote verbouw. Het complex blijft daarmee voor de toekomst bewaard. Dit deel van de Nederlandse militaire historie blijft bestaan.
En met dezelfde visie zal ook Zwijnsbergen ingericht gaan worden als besloten wordt dat de woningbouw daar definitief niet doorgaat. Wij zijn benieuwd!

De afsluiter is een drone-film van het complex. Geen eigen productie maar onderdeel van de bedrijfspresentatie Veldhuizen.